Những bước tiến mới trong quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam – Campuchia
Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Vương quốc Campuchia, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc vừa có cuộc hội kiến với Thủ tướng Campuchia Hun Sen. Đây được xem là sự kiện khởi động cho “Năm hữu nghị 2022” kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Campuchia (24/6/1967 – 24/6/2022), góp phần tăng cường hơn nữa sự tin cậy lẫn nhau, đưa quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả, vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Tại buổi gặp mặt, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Hun Sen đã thông báo cho nhau về tình hình phát triển kinh tế – xã hội của mỗi nước; đồng thời bày tỏ sự vui mừng trước những bước tiến vượt bậc trong quan hệ hợp tác Việt Nam – Campuchia trong suốt 55 năm qua. Mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 song hợp tác giữa hai nước trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, ngoại giao, an ninh, quốc phòng, đầu tư, giáo dục – đào tạo… tiếp tục có bước phát triển mới. Trong 11 tháng đầu năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều đã đạt hơn 8,6 tỷ USD, tăng gần 84% so với cùng kỳ năm 2020. Việt Nam có thêm 4 dự án mới tại Campuchia với vốn đăng ký gần 90 triệu USD, gấp 4,6 lần cùng kỳ năm trước và đưa tổng số dự án đầu tư của Việt Nam còn hiệu lực tại Campuchia lên 188 dự án, với tổng vốn đăng ký đạt 2,85 tỷ USD, giúp Việt Nam trở thành nước ASEAN có đầu tư lớn nhất tại Campuchia.
Hai nhà lãnh đạo cũng đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau kịp thời trong ứng phó với đại dịch Covid-19, thể hiện sinh động truyền thống đùm bọc, tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn giữa hai dân tộc. Thủ tướng Hun Sen gửi lời tri ân sâu sắc đối với sự ủng hộ và giúp đỡ to lớn mà nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân Việt Nam dành cho nhân dân Campuchia trước đây cũng như hiện nay, khẳng định Campuchia sẽ luôn ghi nhớ sự giúp đỡ của các chiến sỹ quân tình nguyện Việt Nam đối với nhân dân Campuchia trong công cuộc giải phóng đất nước Campuchia khỏi chế độ diệt chủng Khmer Đỏ vào năm 1979. Đáp lại Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh Việt Nam luôn trân trọng những tình cảm tốt đẹp và sự ủng hộ, giúp đỡ quý báu của Cố Quốc vương Norodom Sihanouk, Quốc vương Preah Bat Samdech Preah Boromneath Norodom Sihamoni, các vị lãnh đạo và nhân dân Campuchia đã dành cho nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc phát triển đất nước ngày nay.
Đánh giá cao các kết quả quan trọng đạt được tại kỳ họp lần thứ 19 Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế – văn hóa – khoa học và kỹ thuật Việt Nam – Campuchia, hai nhà lãnh đạo cũng khẳng định sẽ tiếp tục dành ưu tiên cao nhất cho việc vun đắp quan hệ hữu nghị Việt Nam – Campuchia, Campuchia – Việt Nam ngày càng đơm hoa kết trái, đồng thời thông qua các định hướng lớn về tăng cường hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới. Theo đó hai nước sẽ tập trung triển khai hiệu quả các hiệp định, thỏa thuận đã ký; duy trì thường xuyên các chuyến thăm, tiếp xúc, trao đổi cấp cao và các cấp, các cơ chế hợp tác song phương. Phối hợp triển khai tốt các hoạt động trong năm 2022 “Năm Hữu nghị Việt Nam – Campuchia, Campuchia – Việt Nam”. Tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa hợp tác an ninh – quốc phòng, tăng cường phối hợp giữ gìn an ninh biên giới, đẩy nhanh tiến độ tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia.
Đặc biệt hai bên nhất trí đẩy mạnh kết nối hai nền kinh tế, bao gồm cả kết nối cứng và kết nối mềm, nhất là giao thông vận tải, viễn thông, thương mại, đầu tư, tài chính, ngân hàng, hợp tác giữa các địa phương; thúc đẩy hợp tác giữa các tỉnh giáp biên, sớm hoàn thành “Quy hoạch tổng thể kết nối hai nền kinh tế Việt Nam – Campuchia đến năm 2030”. Đồng thời triển khai hiệu quả các thỏa thuận đã ký kết như Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư, Hiệp định tránh đánh thuế hai lần, Bản ghi nhớ về phát triển và kết nối hạ tầng thương mại biên giới; phối hợp thực hiện thông suốt mô hình thông quan phòng dịch cho hàng hóa xuất nhập khẩu; nghiên cứu xây dựng chợ biên giới…
Về hợp tác biên giới, hai bên khẳng định cam kết tôn trọng và thực hiện đầy đủ các hiệp ước về hoạch định và phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền và các hiệp định, thỏa thuận liên quan đến biên giới giữa hai nước; khen ngợi những nỗ lực của Ủy ban liên hợp Phân giới cắm mốc trên đất liền Việt Nam – Campuchia, Campuchia – Việt Nam đã hoàn thành khoảng 84% khối lượng công tác phân giới cắm mốc trên đất liền giữa hai nước; hoan nghênh Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985, Hiệp ước bổ sung năm 2005 và Nghị định thư về phân giới cắm mốc trên đất liền giữa hai nước bắt đầu có hiệu lực từ ngày 22/12/2020; nhất trí thúc đẩy Ủy ban liên hợp Biên giới Việt Nam – Campuchia, Campuchia – Việt Nam tìm giải pháp mà hai bên có thể chấp nhận được để giải quyết khoảng 16% đường biên giới trên đất liền chưa hoàn thành phân giới cắm mốc.
Về hợp tác đa phương, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Hun Sen đánh giá cao sự phối hợp hiệu quả giữa hai nước tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, nhất là trong khuôn khổ ASEAN. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam sẽ ủng hộ mạnh mẽ Campuchia đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN trong năm 2022, đóng góp tích cực vào hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới. Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc cũng bày tỏ mong muốn hai bên tiếp tục phối hợp, đề cao lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, trong đó có việc bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không, tăng cường xây dựng lòng tin, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc tế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; ủng hộ các bên thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cũng như hoàn thành Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.
Đáp lại đề nghị của , Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc Thủ tướng Hun Sen khẳng định sẽ tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước, hai dân tộc ngày càng gắn bó và bền chặt, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước.
Thảo Anh