Nở rộ cho vay trực tuyến, Bộ Công Thương lên tiếng cảnh báo

Trước tình trạng phát triển tràn lan của mô hình vay tiền trực tuyến (online) với lãi suất cao, mới đây Cục Cạnh tranh&Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) đã lên tiếng cảnh báo người tiêu dùng trong nước nên thận trọng bởi mô hình này có nhiều biến tướng, tiềm ẩn rủi ro cho người chấp nhận vay…

Nhiều hình thức cho vay online với lãi suất cao đang được nở rộ.

Theo Cục Cạnh tranh&Bảo vệ người tiêu dùng, vài năm trở lại đây tại Việt Nam đã xuất hiện các mô hình cho vay trực tuyến (hay còn gọi là “Vay tiền nhanh online”; “Vay tiền không thế chấp”, “Vay tiền không cần gặp mặt”…) với tốc độ phát triển chóng mặt. Các mô hình này thường được giới thiệu là công ty hỗ trợ, tư vấn và kết nối giữa người đi vay với người cho vay. Tùy từng mô hình có thể xác định hoặc không xác định cụ thể là một đối tác hợp tác với công ty tư vấn. Chẳng hạn như mô hình của ucash; ATMonline, avay, clickvay, doctordong; monily, olava, fastdong, dongshopsun…

Cục Cạnh tranh&Bảo vệ người tiêu dùng cũng thông tin thêm trong quý III/2018, hàng loạt các mô hình cho vay trực tuyến tại Trung Quốc đã sụp đổ, gây hệ luỵ nghiêm trọng đến cuộc sống, tính mạng người dân nước này cũng như cả nền kinh tế châu Á.

Căn cứ bài học kinh nghiệm của Trung Quốc và thực tế thời gian qua, nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng khi thực hiện các giao dịch vay tiền trực tuyến, Cục khuyến nghị người dùng cần cẩn trọng khi cung cấp thông tin để đăng ký khoản vay. Do phần lớn các giao dịch được thực hiện online nên phạm vi thu thập và mục đích sử dụng thông tin của các công ty là rất lớn, trong đó có một số mục đích sử dụng đặc thù, đơn cử như: để kiểm tra thông tin về người đi vay thông qua các mạng xã hội mà người đi vay đăng ký (facebook, zalo…) hoặc để liên hệ thực hiện nhắc/thu nợ khi phát sinh nợ quá hạn (điện thoại của người thân, của đồng nghiệp…). Do đó trước khi cung cấp các thông tin liên quan, người tiêu dùng cần tìm và nghiên cứu chính sách thu thập thông tin của công ty để hiểu rõ phạm vi và mục đích sử dụng, tránh trường hợp cung cấp thông tin thiếu kiểm soát, dễ gây ảnh hưởng tới quyền lợi của bản thân, gia đình và bạn bè.

Ngoài ra, Cục Cạnh tranh&Bảo vệ người tiêu dùng cũng cảnh báo trước khi vay, người tiêu dùng cần chủ động tìm hiểu về người cho vay, nghiên cứu thủ tục giải ngân, lãi suất vay, điều kiện hủy giải ngân, chính sách gia hạn khoản vay… để tránh các thiệt hại và rắc rối sau này.

Về lãi suất vay, theo quy định tại khoản 1, Điều 468 của Luật Dân sự 2015, các giao dịch cho vay trực tuyến liên quan hoạt động kinh doanh cầm đồ sẽ theo thỏa thuận và không vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Tuy nhiên một số đơn vị sẽ tính thêm hàng chục chi phí “cắt cổ” khác như: phí tư vấn, phí quản lý khoản vay…Vì vậy, người tiêu dùng nên tìm hiểu xem tổng cộng mình phải trả cụ thể bao nhiêu tiền, trong đó bao gồm những khoản tiền gì, cách thức tính ra sao, cách thức thanh toán, thanh toán cho ai và thời hạn thanh toán…“Mặc dù là vay các khoản có giá trị nhỏ nhưng người tiêu dùng nên có tính toán cụ thể, chắc chắn để đảm bảo khả năng trả nợ đúng hạn, tránh tình trạng phát sinh các chi phí cao và không cần thiết” – đại diện Cục Cạnh tranh&Bảo vệ người tiêu dùng khuyến nghị.

Minh Đường