Các vấn đề nổi cộm tại hội nghị COP26

Các nhà lãnh đạo thế giới đang chịu áp lực rất lớn trong việc vạch ra kế hoạch giảm phát thải và giảm thiểu biến đổi khí hậu tại một trong những hội nghị thượng đỉnh ngoại giao quan trọng nhất trong lịch sử.

Sự kiện khí hậu lớn, được gọi là COP26, sẽ diễn ra tại Glasgow, Scotland từ Chủ nhật đến ngày 12 tháng 11. Ban đầu nó được lên kế hoạch tổ chức vào năm ngoái nhưng đã bị trì hoãn do đại dịch.

Johan Rockstrom, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam và là một trong những nhà khoa học Trái đất có ảnh hưởng nhất trên thế giới, nói với CNBC rằng ông tin rằng sự thành công của COP26 sẽ phụ thuộc vào các cuộc đàm phán về năm vấn đề mấu chốt, đó là giảm thiểu khí thải, tài trợ cho vấn đề khí hậu, định giá carbon, các giải pháp tự nhiên và loại bỏ dần các nhiên liệu hóa thạch.

Giảm thiểu phát thải

Rockstrom nói: “Ít nhất chúng ta phải có 195 quốc gia cùng nhau tiến hành các kế hoạch của họ và điều đó yêu cầu mục tiêu không phát thải carbon muộn nhất vào năm 2050. Chúng tôi chỉ có một số ít quốc gia đã làm được điều đó cho đến nay, lưu ý rằng các quốc gia như Indonesia, Nga và Brazil đều chưa công khai các mục tiêu không phát thải vào giữa thế kỷ này”.

Một báo cáo của Liên Hợp Quốc được công bố vào đầu tuần này cho thấy các Đóng góp do Quốc gia tự Quyết định (NDCs) dẫn đến nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng ít nhất 2,7 độ C vào cuối thế kỷ này – ngay cả khi các kế hoạch đã được đáp ứng đầy đủ.

NDC là những nỗ lực của mỗi quốc gia nhằm giảm lượng khí thải quốc gia. Hiện tại, Liên hợp quốc cho biết NDC được cập nhật sẽ chỉ dẫn đến việc giảm thêm 7,5% lượng phát thải khí nhà kính hàng năm so với các cam kết trước đó.

Tài chính

Năm 2009, các quốc gia có thu nhập cao hứa sẽ cung cấp 100 tỷ đô la mỗi năm trong 5 năm kể từ năm 2020 để giúp các quốc gia có thu nhập thấp tránh sử dụng nhiên liệu hóa thạch và bảo vệ chống lại sự biến đổi khí hậu. Mục tiêu của Thỏa thuận Paris này vẫn chưa được hoàn thành và dự kiến ​​ít nhất sẽ đạt được cho đến năm 2023.

Rockstrom nói: “Thành thật mà nói, đây thực sự chỉ là một khoản tiền nhỏ”. Ông lưu ý hàng nghìn tỷ đô la trong các gói cứu trợ mà các chính phủ toàn cầu chi ra trong nỗ lực phục hồi sau đại dịch.

Ông nói: “Chúng tôi đang nói về hàng nghìn tỷ cần thiết để chuyển đổi hoàn toàn 100% các khoản đầu tư từ cơ sở hạ tầng dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang cơ sở hạ tầng tái tạo để chúng ta thực sự có thể thấy được sự thay đổi và hướng đi mang tính quyết định. Phải có một cuộc thảo luận về tài chính”.

Định giá carbon

Đối với những người đề xuất, định giá carbon được coi là một cách quan trọng để khuyến khích giảm phát thải và giúp các công nghệ carbon thấp cạnh tranh với các giải pháp thay thế gây ô nhiễm nặng nề.

Tuy nhiên, đối với những người chỉ trích, Điều 6 của Thỏa thuận Paris có nguy cơ làm xói mòn tham vọng của hiệp định vào thời điểm có nhiều bằng chứng về sự cần thiết phải đi xa hơn và nhanh hơn để tránh những điểm hạn chế về khí hậu. Điều này là do một số lo ngại rằng các thỏa thuận mua bán carbon có thể cho phép các quốc gia đạt được các mục tiêu vốn đã thấp mà không cần cắt giảm lượng khí thải bổ sung.

Các giải pháp tự nhiên

Rockstrom nói: “Phần thứ tư và có lẽ là phần quan trọng nhất đối với Glasgow là biến đây trở thành cuộc họp COP đầu tiên thực sự mang tính tự nhiên. Cách duy nhất để đạt được Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu là đảm bảo lượng cacbon chìm trong tự nhiên – trên đất liền và trong đại dương”.

Bể chứa carbon là các khu vực tự nhiên, chẳng hạn như đại dương và rừng, hấp thụ nhiều carbon hơn lượng chúng thải ra.

Rockstrom đề xuất định giá carbon trong sinh khối, trong đất và trong tất cả các hệ sinh thái nên được tính đến trong những tuần tới.

Loại bỏ nhiên liệu hóa thạch

Việc đốt các nhiên liệu hóa thạch, chẳng hạn như than, dầu và khí đốt, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khẩn cấp về khí hậu.

Tại COP26, Costa Rica và Đan Mạch dự kiến ​​sẽ chính thức khởi động Liên minh Ngoài Dầu khí, liên minh ngoại giao đầu tiên trên thế giới nhằm quản lý sự suy giảm sản lượng dầu và khí đốt.

Tuy nhiên, than là nhiên liệu hóa thạch sử dụng nhiều carbon nhất về mặt phát thải và do đó là mục tiêu quan trọng nhất để thay thế nhằm xoay trục sang các năng lượng tái tạo.

Thành Nam