Ba Lan có nguy cơ rời châu Âu
Tòa án cấp cao nhất của Ba Lan đã ra phán quyết rằng một số luật của Liên minh Châu Âu (EU) xung đột với hiến pháp của chính quốc gia này – một động thái làm dấy lên lo ngại về cam kết của Ba Lan đối với Liên minh.
Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của EU và chính phủ bảo thủ ở Ba Lan đã xung đột trong vài năm về vấn đề pháp quyền. Brussels đã cáo buộc Warsaw làm suy yếu tính độc lập của hệ thống tư pháp và cho đến nay vẫn trì hoãn việc quyết định xem có giải ngân quỹ phục hồi sau đại dịch trị giá khoảng 30 tỷ euro (34 tỷ USD) hay không.
Trong cuộc tranh chấp leo thang mới nhất, các thẩm phán Ba Lan đã phán quyết, trong một vụ kiện do thủ tướng của nước này đưa ra, rằng luật quốc gia có quyền ưu tiên hơn các quy tắc của châu Âu.
Alberto Alemanno, giáo sư luật châu Âu tại H.E.C. Paris, trao đổi với CNBC qua email: “Tòa án Hiến pháp Ba Lan không phải là tòa án châu Âu đầu tiên đặt câu hỏi về nguyên tắc ưu tiên của luật pháp EU so với luật quốc gia. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên điều đó đến từ một Tòa án được thành lập bất hợp pháp và theo những điều khoản nổi loạn. Cuộc tấn công trực diện này sẽ gây phản tác dụng ở cả EU, nơi kế hoạch khôi phục quốc gia vẫn chưa được phê duyệt và ở Ba Lan, nơi người Ba Lan sẽ bắt đầu đặt câu hỏi về lập trường của chính phủ của họ trong EU”.
Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy cử tri Ba Lan đa phần ủng hộ châu Âu – khác xa so với Anh – quốc gia đã bỏ phiếu rời EU vào năm 2016. Và chính phủ Ba Lan cũng tuyên bố sẽ ủng hộ dự án của EU. Tuy nhiên, hành động của Ba Lan đang thực sự đặt ra câu hỏi về việc liệu điều đó có thực sự đúng hay không. Jeroen Lenaers, một thành viên của Nghị viện châu Âu và là phát ngôn viên của khối chính trị lớn nhất tại đó, nói: “Thật khó tin các nhà chức trách Ba Lan và Đảng PiS (cầm quyền) khi họ tuyên bố rằng họ không muốn chấm dứt tư cách thành viên EU của Ba Lan”.
Ông nói thêm: “Đây là một cuộc tấn công vào EU nói chung”.
Bộ trưởng Các vấn đề châu Âu của Pháp Clément Beaune cũng cho biết hôm thứ Sáu rằng quyết định của Ba Lan là “rất nghiêm trọng” và làm tăng thêm nguy cơ có thể phải rời khỏi khối. Chính phủ Ba Lan không đưa ra bình luận khi được CNBC liên hệ vào thứ Sáu.
Huệ An
