Biden nói với ông Tập: Mỹ và Trung Quốc không được ‘gây xung đột’

Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình, đã nói chuyện trong cuộc điện đàm đầu tiên trong 7 tháng, trong bối cảnh căng thẳng tiếp tục gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trong suốt cuộc gọi 90 phút, được khởi xướng bởi tổng thống Mỹ, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận chia sẻ trách nhiệm của họ để đảm bảo cạnh tranh không “xoay chiều thành xung đột”.

Nhà Trắng cho biết hai nhà lãnh đạo đã có “một cuộc thảo luận rộng rãi, mang tính chiến lược” bao gồm “các lĩnh vực mà lợi ích của chúng ta hội tụ và các lĩnh vực mà lợi ích, giá trị và quan điểm của chúng ta khác nhau“.

Cuộc thảo luận này, như Tổng thống Biden đã nói rõ, là một phần trong nỗ lực không ngừng của Hoa Kỳ nhằm quản lý có trách nhiệm sự cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và CHND Trung Hoa“, tuyên bố cho biết.

Ông Tập cho phép các quan chức của mình làm việc với những người đồng cấp Hoa Kỳ để “tiếp tục tham gia và đối thoại để thúc đẩy điều phối và hợp tác” về tình trạng khẩn cấp khí hậu, ứng phó Covid-19 và phục hồi kinh tế cũng như về các vấn đề quốc tế và khu vực quan trọng, nhưng nói thêm rằng họ nên “trên cơ sở tôn trọng các mối quan tâm cốt lõi của nhau”.

Các nhà phân tích ở Washington cho biết đã có sự thất vọng liên tục ở Mỹ rằng những nỗ lực tìm kiếm điểm chung cho đến nay đều không có kết quả. Trung Quốc ngày càng gây hấn ở Biển Đông và eo biển Đài Loan, sự hiện diện ngày càng tăng của Mỹ cùng những động thái hỗ trợ Đài Loan khiến cho xung đột ngày càng tăng.

Về phần mình, Trung Quốc cáo buộc Mỹ can thiệp vào công việc nội địa của họ bằng cách chính trị hóa các vấn đề như Hồng Kông và Tân Cương. Một số nhà bình luận Trung Quốc đi xa hơn khi cho rằng Mỹ đang cố gắng kiềm chế Trung Quốc.

Những nỗ lực thúc đẩy quan hệ gần đây bị đình trệ. Tuần trước, ông John Kerry đã gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Cựu ngoại trưởng Mỹ nói với các phóng viên rằng ông đã thúc giục ông Vương và phái đoàn Trung Quốc làm nhiều hơn nữa về cuộc khủng hoảng khí hậu, điều quan trọng hơn là chính trị.

Tuy nhiên, ông Vương phản bác rằng hợp tác khí hậu song phương “không thể tách rời khỏi môi trường rộng lớn hơn của quan hệ Trung Quốc-Hoa Kỳ” và Washington nên “ngừng coi Trung Quốc là mối đe dọa và đối thủ” và “ngừng kiềm chế và đàn áp Trung Quốc trên toàn thế giới”.

Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về vấn đề khẩn cấp khí hậu trong cuộc gọi mới nhất của họ. Bản tin của Trung Quốc cho biết Bắc Kinh đã “chủ động tích cực gánh vác các trách nhiệm quốc tế phù hợp với điều kiện quốc gia của Trung Quốc”.

Quan hệ song phương giữa hai trong số các cường quốc lớn nhất thế giới đã giảm mạnh kể từ chính quyền Trump. Một cuộc họp cấp cao vào tháng 3 bao gồm Vương Nghị, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Dương Khiết Trì, ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan cũng bị công chúng chỉ trích.

Tổng thống Biden đã khởi xướng cuộc gọi hôm thứ Năm (9/9). Một quan chức chính quyền cấp cao nói với hãng tin AP rằng Nhà Trắng đã không hài lòng với những cam kết ban đầu với Trung Quốc. Quan chức này cho biết ông Biden đã nói rõ với ông Tập rằng ông không có ý định rời bỏ chính sách của chính quyền ông nhằm thúc ép Trung Quốc về nhân quyền, thương mại và các lĩnh vực khác mà họ tin rằng Trung Quốc đang hành động ngoài các chuẩn mực quốc tế.

Minh Vương