Động thái mới nhất của Bắc Kinh trong nỗ lực kiểm soát lĩnh vực công nghệ
Với mục tiêu cải tổ ngành công nghệ, Trung Quốc đang thiết lập quy tắc mới cấm niêm yết ở nước ngoài đối với các công ty Internet nắm giữ lượng lớn dữ liệu người dùng nhạy cảm. Đây được xem là động thái mới nhất trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm kiểm soát lĩnh vực công nghệ…
Từ bao lâu nay giới chức Trung Quốc vẫn xem Internet, viễn thông và giáo dục là lĩnh vực nhạy cảm vì những lo ngại liên quan đến vấn đề chính trị, an ninh quốc gia. Với quy định mới thiết lập, Bắc Kinh đưa vào “tầm ngắm” các công ty muốn niêm yết ở nước ngoài, thông qua các đơn vị được thành lập bên ngoài Trung Quốc. Ngược lại với các công ty có dữ liệu ít nhạy cảm hơn, nhiều khả năng vẫn sẽ nhận được sự chấp thuận của cơ quan quản lý nước này để niêm yết ở nước ngoài.
Các chuyên gia kinh tế cho biết trước đây đã có nhiều “gã khổng lồ” công nghệ của Trung Quốc (Alibaba, Didi Global, Tencent…) sử dụng cấu trúc được gọi là mô hình sở hữu đặc biệt (Variable Interest Entity – VIE) để thu hút vốn và niêm yết ra nước ngoài. Thời điểm tháng 11/2020, cổ phiếu của các công ty lớn như Alibaba, Tencent và JD.com đều đồng loạt sụt giảm sau khi Bắc Kinh công bố dự thảo kế hoạch ngăn chặn và chấm dứt các hành vi độc quyền của các nền tảng Internet. Giới chức Trung Quốc kỳ vọng thông qua quy định mới sẽ giúp Bắc Kinh kiểm soát chặt chẽ hơn cấu trúc phức tạp mà các công ty công nghệ hàng đầu nước này sử dụng để tránh bị hạn chế trong đầu tư nước ngoài.
Theo các quy định mới, Trung Quốc cũng sẽ thành lập một Ủy ban liên bộ trong vài tháng tới và các công ty muốn niêm yết ở nước ngoài phải có sự chấp thuận của cơ quan này.
Theo Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC), ở thời điểm hiện tại các công ty tư nhân của Trung Quốc theo cấu trúc VIE muốn niêm yết tại Mỹ không nhất thiết phải được sự chấp thuận của CSRC, tuy nhiên nếu các quan chức Trung Quốc yêu cầu thì bắt buộc họ phải xin phép. CSRC cho biết quy định mới dự kiến sẽ được thực thi vào quý IV/2021 và đã yêu cầu một số công ty tạm dừng các đợt niêm yết ở nước ngoài cho đến thời gian này.
Trước đó hồi tháng 7, cơ quan giám sát Internet đã dự thảo sửa đổi đánh giá an ninh mạng yêu cầu các công ty nắm giữ dữ liệu cá nhân của ít nhất một triệu người dùng phải nộp đơn xin đánh giá trước khi niêm yết ở nước ngoài.
Huy Anh
