Công chúa Huawei trở thành tâm điểm tranh chấp giữa Trung Quốc với Mỹ và Canada
Sau hai năm rưỡi tranh chấp pháp lý, một phiên điều trần dẫn độ Meng Wanzhou (Mạnh Vãn Chu) đã kết thúc, khiến số phận của giám đốc tài chính Huawei và có khả năng là số phận của hai người Canada bị giam giữ tại Trung Quốc vướng vào một cuộc xung đột địa chính trị giữa Mỹ, Canada với Trung Quốc.

Vụ bắt giữ và câu chuyện pháp lý đối với giám đốc tài chính Huawei đã trở thành nguồn cơn căng thẳng lớn giữa hai siêu cường kinh tế Trung Quốc và Hoa Kỳ, nhưng chính Canada (và hai công dân của nước này) đã phải chịu thiệt hại lớn nhất về tài sản thế chấp.
Mạnh Vãn Chu là con gái của người sáng lập Huawei Ren Zhengfei (Nhậm Chính Phi), đã bị bắt theo lệnh tạm thời vào ngày 1 tháng 12 năm 2018 khi cô quá cảnh ở sân bay Vancouver, trên đường đến Thành phố Mexico.
Trong một động thái được Bắc Kinh coi là trả đũa, hai người Canada (Michael Kovrig và Michael Spavor) đã bị bắt giữ vài ngày sau đó và bị buộc tội liên quan đến gián điệp. Canada đã bác bỏ cáo buộc, cáo buộc Trung Quốc tham gia vào “ngoại giao con tin” khi gần đây đã kết án Spavor 11 năm tù.
Các quan chức của Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc rằng vào năm 2013, Mạnh đã lừa dối các chủ ngân hàng tại HSBC về mối quan hệ giữa Huawei và công ty liên kết SkyCom, khiến ngân hàng này có nguy cơ vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran. Mỹ muốn dẫn độ cô đến New York để đối mặt với các cáo buộc hình sự.
Nhưng nhóm pháp lý của Mạnh đã lập luận rằng ngân hàng chưa bao giờ phải đối mặt với hậu quả dân sự hoặc hình sự vì vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ. Trong ba ngày, các luật sư của cô cũng đề nghị với tòa án rằng chưa bao giờ có một trường hợp gian lận nào ở Canada mà khả năng truy tố sẽ xứng đáng với tội danh, đặc biệt nếu nạn nhân không phải chịu thiệt hại.
Luật sư bào chữa Scott Fenton cho biết: “Trong trường hợp này, đơn giản là không có bằng chứng về rủi ro tổn thất có thể định lượng hoặc đo lường được đối với HSBC. Chúng tôi đang ở trong tình trạng không thua lỗ”.
Nhóm pháp lý của Mạnh cũng đặt câu hỏi về bằng chứng của Hoa Kỳ, gọi nó là “rõ ràng là không đáng tin cậy” và đề xuất rằng kết luận duy nhất mà tòa án có thể đưa ra một cách hợp lý là trả tự do cho cô ấy.
“Chúng tôi sẽ nói rằng công lý cơ bản yêu cầu bà Mạnh không bị dẫn độ để đối mặt với các cáo buộc về những sai sót về mặt pháp lý này. Theo đó, chúng tôi sẽ yêu cầu bạn phóng thích cho cô ấy”, luật sư Eric Gottardi của Mạnh Vãn Chu nói trước tòa.
Cả hai bên đồng ý rằng Mạnh nói với HSBC rằng Huawei và Skycom đã kinh doanh cùng nhau ở Iran. Nhưng trong phiên điều trần cuối cùng hôm thứ Tư (18/8), các luật sư của chính phủ Canada (đại diện cho những người đồng cấp Mỹ của họ), lập luận rằng hành động của Mạnh vào năm 2013 đã cấu thành tội lừa đảo và cô ấy phải đối mặt với khả năng bị truy tố.
Luật sư Robert Frater cho biết người bào chữa đang yêu cầu phó chánh án của tòa án tối cao British Columbia Heather Holmes, đưa ra những suy luận và kết luận không được nêu trong hồ sơ vụ án, họ lập luận rằng phiên bản của các luật sư bào chữa cho các sự kiện đại diện cho một “câu chuyện thay thế” cho sự thật.
Tùng Lâm