Cuộc rút quân của Mỹ khỏi Afghanistan – dư âm cuộc rút quân khỏi Sài Gòn?

Hàng nghìn lính Mỹ được cử đến Afghanistan để sơ tán nhân viên đại sứ quán khỏi Kabul khi lực lượng Taliban tiến về thành phố đã làm sống lại những ký ức đau thương của Mỹ về sự thất thủ của Sài Gòn.
Một bức ảnh về sự thất bại của Mỹ ở Việt Nam, cho thấy những người sơ tán lên trực thăng trên nóc một tòa nhà đã lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội sau khi Mỹ thông báo triển khai khẩn cấp vào thứ Năm (12/8).
Nhà lập pháp hàng đầu của Đảng Cộng hòa Mitch McConnell cho biết: “Tin tức mới nhất về việc đại sứ quán của chúng tôi cắt giảm và việc triển khai lực lượng quân sự vội vã có vẻ như là sự chuẩn bị cho sự thất thủ của Kabul. Các quyết định của Tổng thống (Joe) Biden khiến chúng ta đau đớn về phần tiếp theo thậm chí còn tồi tệ hơn sau sự sụp đổ nhục nhã của Sài Gòn năm 1975”.
Quay trở lại vào tháng 6, khi Taliban có được động lực, Biden đã tự mình giải quyết các vấn đề tương đồng ở Sài Gòn và phủ nhận việc lặp lại sai lầm ở Sài Gòn. Cùng tháng đó – kể từ khi cuộc tấn công chớp nhoáng của Taliban khiến nhiều quan chức quân sự Mỹ ngạc nhiên – Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Mark Milley, cũng bác bỏ những so sánh với việc rút khỏi Sài Gòn trong tuyệt vọng.
Để thực hiện việc sơ tán nhân viên Mỹ khỏi đại sứ quán ở Kabul, 3.000 lính Mỹ sẽ đảm bảo an ninh cho sân bay, 1.000 lính sẽ được gửi đến Qatar để hỗ trợ kỹ thuật và hậu cần, trong khi 3.500 đến 4.000 sẽ được bố trí ở Kuwait để triển khai nếu cần.
Hôm thứ Năm, các quan chức Mỹ đã tranh cãi để trả lời các câu hỏi về sứ mệnh, với phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby từ chối mô tả nó là một NOE (Chiến dịch sơ tán không chiến đấu).
Khi được hỏi về hình ảnh các nhà ngoại giao Mỹ ra đi dưới sự bảo vệ của quân đội và những so sánh không thể tránh khỏi với sự thất thủ của Sài Gòn, ông Kirby cố gắng nhấn mạnh những điểm khác biệt.
Ông nói: “Chúng tôi không loại bỏ hoàn toàn sự hiện diện ngoại giao của chúng tôi trên mặt đất. Không ai bỏ rơi Afghanistan. Đó là điều đúng đắn vào đúng thời điểm để bảo vệ người dân của chúng ta”.
Taliban hôm thứ Sáu tuyên bố rằng họ đã chiếm được thành phố thứ hai của Afghanistan là Kandahar, đánh dấu đỉnh cao một trận chớp nhoáng kéo dài 8 ngày khiến chính phủ chỉ còn chiếm đóng thủ đô và một vùng lãnh thổ nhỏ khác.
Huy Hùng