Chuyên gia kinh tế trong nước hạ dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam xuống 4%

Đi ngược với dự báo của các tổ chức kinh tế toàn cầu rằng trong kịch bản xấu nhất, GDP của Việt Nam vẫn tăng ít nhất trên 5%, các chuyên gia kinh tế Việt Nam lại cho rằng con số này chỉ vào khoảng 4% do dịch bệnh vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt

Bức tranh “sáng”, “tối”

Phát biểu tại toạ đàm trực tuyến “Điểm đến kinh tế Việt Nam nửa cuối năm 2021”, Tiến sĩ Cấn Văn Lực cho biết bức tranh kinh tế Việt Nam trong 7 tháng đầu năm được vẽ bằng nhiều “gam màu sáng, tối”. Về điểm sáng, diễn biến dịch bệnh Covid-19  trên thế giới nói chung – tại Việt Nam nói riêng vẫn trong tầm kiểm soát; chính sách tiêm vaccine đang được Chính phủ và Quốc hội đẩy mạnh triển khai; lạm phát trong nước vẫn được kiềm chế tốt, 6 tháng đầu năm tăng 1,64% so với cùng kỳ mặc cho giá cả hàng hoá tăng tương đối nhanh trên thế giới. Với những tín hiệu lạc quan, dự báo cả năm lạm phát bình quân sẽ ở mức khoảng 3%.

Thêm một thuận lợi nữa là từ đầu năm đến nay kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước vẫn tăng trưởng tốt bất chấp tác động của đại dịch; tình hình lạm phát, giá cả hàng hóa tăng tương đối nhanh nhưng vẫn được kiềm chế tốt so với trước. Từ những tín hiệu lạc quan trên, trong 6 tháng đầu năm đã có 3 tổ chức quốc tế nâng triển vọng tín nhiệm của Việt Nam từ tiêu cực lên ổn định, tích cực. Đó là trên mặt trận kinh tế, còn trên mặt trận phòng chống dịch, Việt Nam đang nhận được nhiều nguồn vaccine viện trợ thông qua các kênh ngoại giao.

Về điểm tối, kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt với không ít thách thức, nhất là thách thức về dịch bệnh khi chúng ta hoàn toàn không dự báo được đỉnh dịch khi nào sẽ đến. Việc thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội đã gây tác động tiêu cực lên lĩnh vực tiêu dùng. Cụ thể trong tháng 7/2021, chỉ số tiêu dùng cả nước giảm 8,3% so với tháng trước và giảm gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng mức bán lẻ hàng hóa chỉ tăng 0,7%. Sản xuất công ngiệp tăng trưởng rất chậm, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 7 tăng chỉ 2,2% so với cùng kỳ. Mô hình sản xuất “3 tại chỗ” của không ít doanh nghiệp đang gặp rất nhiều trục trặc và trở ngại.

Về thu hút vốn FDI, mặc dù Việt Nam kỳ vọng sự dịch chuyển vốn đầu tư nhưng vốn đăng ký FDI 7 tháng đầu năm 2021 giảm tới 11% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi vốn thực hiện tăng gần 4%. Nhìn vào số liệu dịch chuyển từ Trung Quốc, Hồng Kông sang Việt Nam, năm ngoái tăng nhưng sang đến năm nay sự dịch chuyển dòng vốn này đang giảm gần 50%. Trong khi đó, giải ngân đầu tư công chậm rất rõ rệt. Số lượng doanh nghiệp mới tháng 7 chỉ tăng 0,7%, còn số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động rất đáng chú ý. Ngoài ra tác động của dịch bệnh cũng kéo lùi tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế, trong khi nợ xấu trong hệ thống ngân hàng lại tăng lên.

Cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt

Cũng đề cập đến khó khăn của doanh nghiệp và nền kinh tế, ông Đậu Anh Tuấn – Trưởng ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết đợt tái bùng phát dịch lần thứ 4 gây tác động nghiêm trọng hơn nhiều so với các đợt dịch trước đó, nhất là khi dịch bùng phát tại các khu công nghiệp, trung tâm kinh tế quan trọng của đất nước như Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Tp.HCM, Long An…

Nếu như năm 2020, dịch bệnh chủ yếu tác động đến các doanh nghiệp du lịch, hàng không, dịch vụ, ăn uống… thì đợt tái bùng phát dịch lần thứ 4 này ảnh hưởng tiêu cực đến hầu hết các ngành kinh tế. Theo kết quả khảo sát của VCCI, 87% doanh nghiệp được khảo sát cho biết dịch bệnh đã tác động tiêu cực, hoặc rất tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp. Sản xuất khó khăn, doanh thu sụt giảm nên tình trạng sa thải người lao động diện ra như cơm bữa. “Mặc dù con số thống kê thường trễ hơn so với thực tế song một điều chắc chắn rằng tác động của dịch bệnh đến doanh nghiệp, hoạt động xuất nhập khẩu, việc làm, thu ngân sách… sẽ còn tăng cao hơn nữa trong những tháng còn lại của năm. Những số liệu cập nhật trong 7 tháng đầu năm 2021 chưa phản ánh hết tình hình thực tế nên những tháng tới Chính phủ, các Bộ ban ngành liên quan cần có những giải pháp đồng bộ và sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa để hỗ trợ doanh nghiệp” – ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, Tiến sĩ Cấn Văn Lực khuyến nghị để giảm thiểu tác động của dịch bệnh đến doanh nghiệp và nền kinh tế, Việt Nam cần phải nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh và đẩy nhanh quá trình tiêm vắc xin Covid-19; đẩy mạnh triển khai Nghị quyết 52 của Chính phủ về giãn hoãn thuế gắn với nghiên cứu, triển khai các gói hỗ trợ mới. Ngoài ra các cơ quan quản lý cần kiểm soát kinh tế vĩ mô phải gắn với chính sách một cách khéo léo để qua đó vừa ổn định kinh tế vĩ mô vừa giúp thị trường, doanh nghiệp vượt khó. Không chủ quan với lạm phát nhưng cũng không “bóp nghẹt” dễ khiến các hoạt động bị đình trệ. Cuối cùng cần phải lưu ý đến hiện tượng bong bóng liên quan đến bất động sản, chứng khoán; đồng thời theo dõi sát sao các động thái của quốc tế về các gói nới lỏng định lượng, nâng lãi suất.  “Từ nay đến cuối năm, dự báo kinh tế thế giới phục hồi tương đối tốt nên kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam có nhiều cơ hội tăng trưởng. Còn ở trong nước, nếu tiến trình tiêm vắc xin Covid-19 được đẩy nhanh hơn trong quý 3 thì đến quý 4 sẽ có sự phục hồi” – ông Lực khẳng định.

Hùng Dũng