Chính sách áp thuế VAT hàng hóa trực tuyến của EU: Những vấn đề cần lưu ý

EU đã chính thức áp dụng thuế giá trị gia tăng (VAT) với tất cả các mặt hàng được giao dịch điện tử từ nước thứ 3 đến khách hàng. Chính vì vậy Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU khuyến nghị các doanh nghiệp Việt muốn xuất khẩu vào thị trường này cần chuẩn bị kế hoạch dài hơi cũng như tính toán đường đi nước bước hết sức cụ thể

Theo Chỉ thị của Hội đồng châu Âu, nếu muốn bán hàng trực tuyến vào EU, tất cả các nhà bán hàng online, sàn giao dịch thương mại điện tử đều phải đăng ký kinh doanh ở một nước thành viên EU. Đặc biệt kể từ ngày 1/7/2021, khi tiến hành bán hàng, người bán hoặc sàn giao dịch thương mại điện tử phải thu thuế VAT theo mức tại nước của người mua, xóa bỏ quy định miễn thuế VAT đối với việc nhập khẩu hàng hóa có giá trị dưới 22 Euro như trước đây.

Được biết các quốc gia EU đều thành lập Hệ thống thủ tục nhập khẩu một cửa (IOSS) để thông quan hàng hóa với những giao dịch thương mại điện tử có giá trị từ 150 Euro trở xuống. Nếu người bán đăng ký trên IOSS của từng nước thành viên, khách hàng sẽ biết giá cuối cùng, đã bao gồm VAT, không có phí hoặc lệ phí ẩn. Trong trường hợp người bán không đăng ký IOSS, khách mua hàng trực tuyến sẽ thanh toán VAT khi nhập khẩu hàng hóa vào EU.

Theo ghi nhận của bà Nguyễn Thị Minh Huyền – Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), quy định mới này sẽ góp phần kiến tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng trong phát triển các giao dịch thương mại điện tử giữa các DN thương mại điện tử trong và ngoài EU. Tuy nhiên nếu đặt trong bối cảnh bùng nổ các giao dịch thương mại điện tử như hiện nay thì quy định của EU sẽ ảnh hưởng đến cả người tiêu dùng trong khối cũng như và các DN kinh doanh hàng tiêu dùng B2C (từ nhà bán hàng đến người tiêu dùng) trên nền tảng trực tuyến, từ một nước thứ ba ngoài lãnh thổ EU.

Ngoài ra với quy định tính thuế VAT, các DN cũng sẽ gặp khó khăn khi muốn đưa nông sản hay các loại hàng hóa vào thị trường EU. “Quy định mới này sẽ khiến cho hoạt động bán hàng trực tuyến từ các nước bên ngoài vào EU gặp nhiều khó khăn khi chi phí gia tăng khá nhiều. Đơn cử bưu điện của Bỉ đã thử nghiệm thu phí đối với giao dịch thương mại điện tử ngoài EU trong bối cảnh chưa có nhà kinh doanh nào đăng ký IOSS. Kết quả là có nhiều khách hàng đã từ chối nhận hàng hoặc hoàn trả sản phẩm vì phải thanh toán thêm thuế VAT”– bà Huyền thông tin.

Để phát triển bán hàng online hoặc qua sàn giao dịch thương mại điện tử tới người tiêu dùng EU, Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ (Bộ Công Thương) khuyến nghị các DN Việt nên đăng ký kinh doanh ở một nước EU cũng như khai báo các giao dịch theo trang web IOSS của từng nước thành viên. Trường hợp sàn giao dịch không thực hiện đăng ký IOSS, các nhà cung ứng dịch vụ logistics như bưu điện, chuyển phát sẽ thu VAT và phí (cho thủ tục khai thuế VAT với hàng hóa nhập khẩu) của dịch vụ mua hàng trực tuyến, khiến phần chi phí bị đội lên khá nhiều gây khó khăn cho các doanh nghiệp.

Còn theo đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, với quy định mới của EU, nếu lượng hàng hóa xuất khẩu sang EU lớn, DN xuất khẩu Việt Nam qua thương mại điện tử quy mô ngày càng tăng thì chi phí logistics cho hàng hóa xuất khẩu sang EU sẽ càng giảm, từ đó tăng tính cạnh tranh cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường EU. “Nhìn chung nếu có cách tiếp cận bài bản và có một chiến lược dài hạn về thương mại điện tử xuyên biên giới, chắc chắn doanh nghiệp Việt Nam sẽ gặt hái thành công tại thị trường châu Âu” – đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nhấn mạnh.

Là tân binh ở sân chơi xuất khẩu hàng hóa qua nền tảng thương mại điện tử vào EU, đại diện Sàn thương mại điện tử Vỏ Sò cho biết đơn vị đã nghiên cứu kỹ các quy định mới và sẽ có sự điều chỉnh sao cho phù hợp. Tuy nhiên các quy định mới có thể sẽ ảnh hưởng đến mặt hàng Việt Nam trên thị trường cũng như ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh bởi chi phí tăng lên.

“EU xây dựng hệ thống IOSS để người bán hàng hoặc doanh nghiệp thương mại điện tử đăng ký và tính thuế VAT để người mua chi trả và chuyển cho cơ quan thuế. Tuy nhiên không phải người bán hàng nào tại Việt Nam cũng có đầy đủ hiểu biết, nắm rõ quy định để áp dụng VAT khi phát sinh giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới. Ngoài ra để áp dụng quy định này, các sàn thương mại điện tử phải thực hiện niêm yết giá có bao gồm VAT cho khách hàng, nhưng không thể nắm được chính xác mức thuế VAT của nơi khách hàng mua. Đây cũng là một khó khăn mà chúng tôi đang tìm cách tháo gỡ” – đại diện Sàn thương mại điện tử Vỏ Sò cho hay.

Nhật Anh