Hiệp định CPTPP mang lại cho Việt Nam nhiều cơ hội quý giá

Trước hết là cơ hội mở rộng thương mại đầu tư với 3 thị trường mới đầy tiềm năng ở Trung Mỹ. Cơ hội nâng cấp và sâu sắc thêm với liên hệ cộng hưởng của 7 thị trường còn lại, trong đó có nhiều nguyên tắc chiến lược của Việt Nam.

Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc – Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch VCCI

Đây là cơ hội tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp, cơ hội có thêm việc làm cho người lao động, cơ hội thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống nhân dân và cũng là cơ hội để đa phương hoá các quan hệ kinh tế quốc tế. Đưa nền kinh tế Việt nam thoát khỏi tình trạng phụ thuộc quá lớn của một vài thị trường, đảm bảo sự phát triển tự chủ và bền vững. 

Hiệp định này có yêu cầu rất cao về tiêu chuẩn lao động, môi trường, phòng chống tham nhũng và minh bạch hoá… đòi hỏi nhiều nỗ lực và chi phí tuân thủ nhưng sẽ mang lại lợi ích to lớn cho người lao động, cho xã hội, cho uy tín và thương hiệu của hàng hoá “Made in Việt Nam”.

Đối với Việt Nam thì các cam kết tiêu chuẩn cao của nền thương mại hiện đại sẽ là động lực, đồng thời là áp lực để đẩy nhanh tiến trình cải cách, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy cạnh tranh.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều bất ổn, xung đột và chiến tranh thương mại leo thang thì những cơ hội này càng quý giá. Tuy nhiên, tất cả những điều trên “mới chỉ là cơ hội”, vì kỳ vọng nhiều vào những cơ hội khi tham gia CPTPP mà chúng ta không khỏi không lo lắng trước nguy cơ, cơ hội này không thể thành hiện thực. Bài học của việc thực hiện 10 FTAS đã có cho thấy rất rõ điều này.

Các FTAs từng hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội, nhưng phần lợi ích thực sự đạt được của Việt Nam còn khiêm tốn. Riêng các lợi ích từ ưu đãi thuế quan, trung bình Việt Nam mới chỉ tận dụng được chưa đầy 40% (và chủ yếu thuộc về các FDI). Hơn 60% còn lại, vì nhiều lí do khác nhau, đã tuột khỏi tay doanh nghiệp Việt.

Việc ký kết và phê chuẩn CPTPP là một quyết định chính trị quan trọng thể hiện bản lĩnh và tầm nhìn xa trông rộng của Đảng và Nhà nước ta vì lợi ích của đất nước. CPTPP là một Hiệp định tiêu chuẩn cao nhất từ trước tới nay, thì Chương trình hành động thực thi Hiệp định này cũng phải đạt tới những chuẩn mực cao nhất. Nỗ lực xuyên suốt, quyết định thành bại của cuộc hội nhập đỉnh cao này, suy cho cùng chính là những nỗ lực đẩy nhanh cải cách thể chế, nâng cao năng lực cạnh tranh. Nếu so với yêu cầu đó, thì chúng ta còn phải cố gắng rất nhiều.

Kết quả Bảng xếp hạng môi trường kinh doanh do Ngân hàng Thế giới vừa công bố cho thấy, Việt Nam đứng thứ 69 trên thế giới và xếp hạng cuối cùng trong 11 nền kinh tế tham gia CPTPP. Khoảng cách với thế giới còn quá lớn, cạnh tranh sẽ rất khắc nghiệt. Số doanh nghiệp ngừng hoạt động hoặc giải thể đang tăng lên trong thời gian gần đây cho thấy rõ điều này. Con đường cải cách do vậy còn dài.

Cùng với việc phê chuẩn, Quốc hội cần giao nhiệm vụ cho Chính phủ xây dựng và triển khai chương trình hành động bảo đảm thực thi Hiệp định có hiệu quảm trong đó nhấn mạnh những yếu tố cơ bản cần làm như:

Đầu tiên là xây dựng chính sách pháp luật cần thiết để vừa tuân thủ cam kết của CPTPP và ứng phó với các thách thức và tận dụng cơ hội mở ra.

Tiếp đó, phải dự kiến được phương án cụ thể để thực thi các cam kết một cách khôn ngoan, không chỉ cần tuân thủ mà còn phải biết chủ động vận dụng theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, vì lợi ích của doanh nghiệp, quốc gia và dân tộc….; khép lại khoảng cách giữa lời nói và việc làm ; kiên trì gỡ bỏ từng giấy phép con, từng thủ tục hành chính đang còn gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp… để không chỉ tiếp tục cởi trói mà còn tiếp sức cho công cuộc khởi nghiệp của toàn dân.

Minh Đường