Nhật Bản và Mỹ cam kết thúc đẩy liên minh mạnh mẽ hơn

Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ra tuyên bố chung sau cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên tại Nhà Trắng vào thứ Sáu, trong đó họ cam kết thắt chặt hơn nữa mối quan hệ trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng quyết đoán.

Tuyên bố cho biết Liên minh Mỹ-Nhật đang vững vàng và thúc đẩy tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và cởi mở. Họ nói rằng mối quan hệ này thúc đẩy các chuẩn mực chung trong lĩnh vực hàng hải, bao gồm tự do hàng hải và hàng không.

Tuyên bố cho biết Suga và Biden chia sẻ mối quan ngại của họ về các hoạt động của Trung Quốc đi ngược lại với trật tự dựa trên luật lệ quốc tế.

Họ nói rằng hai nước phản đối bất kỳ nỗ lực đơn phương nào nhằm thay đổi hiện trạng ở Biển Hoa Đông và phản đối các tuyên bố và hoạt động hàng hải trái pháp luật của Trung Quốc ở Biển Đông.

Tuyên bố có đoạn: “Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan và khuyến khích giải quyết hòa bình vấn đề xuyên eo biển”.

 Đây là lần đầu tiên các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Mỹ đề cập đến Đài Loan trong một tuyên bố chung sau hơn 50 năm. Lần gần đây nhất là vào năm 1969, khi Thủ tướng Nhật Bản Sato Eisaku và Tổng thống Mỹ Richard Nixon hội đàm, trước khi cả hai nước bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.

Tuyên bố của Suga-Biden cho biết hai nước chia sẻ những quan ngại nghiêm trọng về tình hình nhân quyền ở Hồng Kông và Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương. Tuyên bố nói rằng Nhật Bản và Mỹ nhận ra tầm quan trọng của các cuộc đối thoại thẳng thắn và chia sẻ trực tiếp các mối quan ngại về Trung Quốc, đồng thời thừa nhận sự cần thiết phải làm việc với Trung Quốc trên các lĩnh vực cùng quan tâm. Tuyên bố cho biết Nhật Bản quyết tâm tăng cường khả năng phòng thủ quốc gia của mình để củng cố hơn nữa Liên minh và an ninh khu vực. Tuyên bố nói rằng Mỹ đã củng cố sự hỗ trợ vững chắc của mình đối với quốc phòng Nhật Bản, sử dụng đầy đủ các khả năng của nước này, bao gồm cả vấn đề hạt nhân.

Tuyên bố cho biết Mỹ đã tái khẳng định Điều 5 của Hiệp ước An ninh Nhật-Mỹ áp dụng cho quần đảo Senkaku mà Nhật Bản đang kiểm soát.

Hai nước cũng tái khẳng định cam kết phi hạt nhân hóa hoàn toàn Triều Tiên. Tuyên bố nói rằng để thúc giục Triều Tiên tuân thủ các nghĩa vụ của mình theo các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, cộng đồng quốc tế cần thực hiện đầy đủ các nghị quyết đó.

Tuyên bố cũng nói rằng Biden tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với việc giải quyết ngay lập tức vấn đề bắt cóc. Về vấn đề biến đổi khí hậu, tuyên bố cho biết Nhật Bản và Mỹ đã thừa nhận rằng cuộc khủng hoảng khí hậu là một mối đe dọa thực sự đối với thế giới và nhận thấy sự cần thiết của hai nước dẫn đầu nỗ lực toàn cầu để chống lại cuộc khủng hoảng. Tuyên bố cho biết họ cam kết thực hiện hành động quyết định vào năm 2030 để đạt được mục tiêu không phát thải khí nhà kính vào năm 2050.

Bảo Anh