Cuộc chiến thuế quan sai lầm của Pháp

Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire muốn Tổng thống đắc cử của Mỹ Joe Biden giúp đỡ trong việc cải cách thuế doanh nghiệp. Thật không may, ông đã đi sai cách.

Le Maire hy vọng Biden sẽ khơi thông các cuộc đàm phán toàn cầu đã bị đình trệ kể từ tháng 6. Pháp, Anh, Tây Ban Nha và Ý muốn những gã khổng lồ kỹ thuật số như Amazon.com và Alphabet mẹ của Google nộp thuế một phần dựa trên nơi thực hiện doanh số bán hàng, thay vì nơi lợi nhuận được công bố. Cơ chế hiện tại cho phép các công ty công nghệ chuyển lợi nhuận tạo ra ở Pháp, sang các quốc gia có mức thuế thấp hơn như Ireland và Luxembourg.

Cách tiếp cận mới sẽ khó được Biden chấp nhận như đối với những người tiền nhiệm. Ví dụ, chính quyền của Barack Obama đã giúp dập tắt những nỗ lực trước đây nhằm cập nhật các quy tắc thuế doanh nghiệp cho thời đại kỹ thuật số. Vấn đề là Pháp và các nước khác đang tìm cách thu về khoản tiền mà cuối cùng có thể tìm đường trở lại kho bạc của Mỹ, ví dụ như khi các công ty công nghệ chuyển tiền mặt được cất giữ ở Ireland về Mỹ. Việc Pháp và Anh áp dụng thuế kỹ thuật số khẩn cấp sẽ không giúp ích được gì, chủ yếu là đánh vào các công ty Mỹ, trong trường hợp các cuộc đàm phán do Tổ chức Hợp tác Kinh tế và Phát triển (OECD) dẫn đầu thất bại.

Có một lựa chọn đơn giản hơn. Thay vì tập trung vào công nghệ, các chính phủ có thể đưa ra mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu. Điều này sẽ phù hợp với tất cả mọi người ngoại trừ thiên đường thuế. Mỹ đã có một biện pháp tương tự trong cái gọi là điều khoản GILTI trong luật thuế của mình.

Le Maire sau đó có thể lấy chênh lệch giữa ngưỡng đã thỏa thuận và mức mà các công ty Pháp thực sự trả trên lợi nhuận được kê khai ở các nước có thuế suất thấp. Điều này sẽ chấm dứt động cơ chuyển dịch lợi nhuận.

Một phân tích của OECD gợi ý rằng việc đưa ra mức thuế tối thiểu sẽ giúp thu thập tới 70 tỷ đô la tiền thuế bên ngoài Mỹ, với các quốc gia có thu nhập cao như Pháp đang làm rất tốt. Trong khi đó, những thay đổi mà các nước châu Âu muốn thực hiện đối với việc đánh thuế dịch vụ kỹ thuật số sẽ chỉ làm tăng tối đa 12 tỷ đô la thuế trên toàn cầu.

Việc đưa ra mức thuế tối thiểu mà không cần điều chỉnh các quy tắc cho các công ty kỹ thuật số là điều có thể xảy ra. Biden có thể chấp nhận điều đó.

Tuy nhiên, Pháp và các quốc gia châu Âu khác đã khăng khăng muốn liên kết hai ý tưởng này – đặc biệt là vì họ đã gây ồn ào chính trị về việc đánh thuế Big Tech. Nguy cơ ở đây là giấc mơ làm giàu từ ngành kỹ thuật số của họ sẽ đánh mất cơ hội thỏa hiệp đôi bên cùng có lợi, vào thời điểm mà các chính phủ ở khắp mọi nơi đang tìm kiếm nguồn thu để bù đắp thâm hụt ngân sách đang thiếu hụt.

Linh Lan