Lần đầu tiên một phụ nữ đứng đầu WTO

Lần đầu tiên trong lịch sử 25 năm, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sẽ do một phụ nữ lãnh đạo.

Cơ quan có trụ sở tại Geneva cho biết danh sách các ứng cử viên để trở thành tổng giám đốc tiếp theo của WTO vào cuối năm nay đã được thu hẹp còn Ngozi Okonjo-Iweala của Nigeria và Yoo Myung-hee của Hàn Quốc.

Một trong số họ sẽ thay thế Roberto Azevedo, người đã từ chức sớm hơn một năm so với kế hoạch vào tháng 8 sau khi WTO bị kẹt giữa cuộc chiến thương mại đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.

WTO được thành lập vào năm 1995 với mục đích thúc đẩy thương mại mở vì lợi ích của tất cả mọi người. Cơ quan này đàm phán và quản lý các quy tắc thương mại quốc tế và cố gắng giải quyết các tranh chấp giữa 164 thành viên.

Okonjo-Iweala là một nhà kinh tế và cựu Bộ trưởng Tài chính của Nigeria. Bà đã có 25 năm làm việc tại Ngân hàng Thế giới, vươn lên trở thành giám đốc điều hành hoạt động của tổ chức. Vào năm 2018, bà có tên trong hội đồng quản trị của Twitter. Bà cũng là chủ tịch hội đồng quản trị của Gavi, một tổ chức quốc tế nhằm mục đích tập hợp các khu vực công và tư nhân để cải thiện khả năng tiếp cận với vắc xin.

Okonjo-Iweala sẽ đối đầu với Yoo, người phụ nữ đầu tiên giữ chức Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc.

Tổng giám đốc tiếp theo của WTO sẽ tiếp quản một tổ chức đang phải vật lộn để ngăn chặn các xung đột thương mại giữa các quốc gia thành viên, đáng chú ý nhất là Mỹ và Trung Quốc. Nhà lãnh đạo mới cũng sẽ bị buộc phải vật lộn với tác động từ đại dịch COVID-19, vốn làm ảnh hưởng đến thương mại và gây ra một cuộc suy thoái toàn cầu sâu sắc.

Tương lai của WTO có thể phụ thuộc vào kết quả của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11.

Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần chỉ trích WTO và làm suy yếu sứ mệnh của tổ chức này bằng cách áp đặt thuế quan lên các đồng minh bao gồm Canada và Mexico, cũng như Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và là đối thủ của Mỹ. Trump đã chặn việc bổ nhiệm các nhân sự chủ chốt vào WTO, gây khó khăn cho tổ chức này.

Yoo đã mô tả WTO là “đang ở ngã ba đường.” Trong một video được sản xuất như một phần của chiến dịch tranh cử tổng giám đốc, bà cho biết các thành viên hiện phải làm việc để xây dựng lại lòng tin và cải tổ hệ thống thương mại toàn cầu.

Bà nói: “Nền kinh tế toàn cầu đang bị căng thẳng tột độ. Đây chính là lý do tại sao WTO quan trọng hơn bao giờ hết”.

Okonjo-Iweala, người đến từ một trong số ít nơi trên thế giới có thương mại tự do đang phát triển, nói với CNN vào tháng 8 rằng thương mại sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc phục hồi sau đại dịch. Bà nói: “WTO cần một nhà lãnh đạo vào lúc này. Họ cần một cái nhìn mới mẻ, một bộ mặt tươi mới, một người ngoài cuộc, một người có khả năng thực hiện cải cách và làm việc với các thành viên để đảm bảo rằng WTO thoát khỏi tình trạng tê liệt cục bộ như hiện nay”.

Minh Anh