Jack Ma xây dựng siêu thị tiền tệ của Trung Quốc thành công ty 200 tỷ USD như thế nào
Khi Jack Ma tung ra một dịch vụ thanh toán ít người biết đến để thúc đẩy đế chế mua sắm trực tuyến của mình 16 năm trước, ít ai ngờ nó sẽ thành công. Giờ đây, dịch vụ đó trở thành xương sống của Ant Group, một tập đoàn tài chính khổng lồ có thể trị giá hơn 200 tỷ USD.
Đây là một trong những công ty công nghệ lớn nhất trên thế giới và là nền tảng thanh toán trực tuyến lớn nhất ở Trung Quốc. Ứng dụng đã thiết lập sự hiện diện của mình trong mọi khía cạnh của đời sống tài chính ở Trung Quốc, từ tài khoản đầu tư và các sản phẩm tiết kiệm vi mô đến bảo hiểm, điểm tín dụng và thậm chí cả hồ sơ hẹn hò.
Tuy nhiên, nó chỉ bắt đầu như một dự án phụ nhằm bịt lỗ hổng trong ngành mua sắm trực tuyến non trẻ của Trung Quốc. Trở lại năm 2004, rất ít người có thẻ ghi nợ hoặc thẻ tín dụng và người mua và người bán sử dụng nền tảng thương mại điện tử của Alibaba cần một phương cách đáng tin cậy để xử lý các khoản thanh toán.
Jack Ma đã giao nhiệm vụ cho nhóm tài chính của Alibaba tạo ra Alipay. Dịch vụ sẽ hoạt động như một bên thứ ba đáng tin cậy, giữ tiền từ người mua trong ký quỹ và chỉ chuyển tiền cho người bán sau khi hàng hóa đã được nhận và người mua xác nhận rằng họ hài lòng với những gì họ nhận được.
Siêu thị tiền
Và nó đá có hiệu quả. Hiện nay, Alipay có 711 triệu người dùng hoạt động hàng tháng và nó đã xử lý 118 nghìn tỷ nhân dân tệ (17,2 nghìn tỷ USD) thanh toán trong 12 tháng đến hết tháng 6, theo Ant Group đưa tin trong hồ sơ pháp lý. Ứng dụng di động Alipay, ra mắt vào năm 2009, chiếm hơn 55% thị trường thanh toán di động Trung Quốc trong ba tháng đầu năm nay, trong khi ví WeChat Pay và QQ của đối thủ Tencent (TCEHY) chiếm khoảng 40%, theo công ty nghiên cứu eMarketer.
Ứng dụng này cũng kết nối hàng triệu người với rất nhiều dịch vụ tài chính. Người dùng Alipay có thể duyệt và chọn các sản phẩm bảo hiểm, thanh toán hóa đơn, vay vốn, trả lương cho nhân viên và đầu tư vào thị trường tiền tệ.
Edith Yeung, đối tác tại Race Capital, đã so sánh ứng dụng này với “một siêu thị tài chính”. Bà nói: “Bất cứ điều gì bạn muốn làm trên thị trường tài chính” bạn có thể làm thông qua Alipay.
Một trong những dịch vụ phổ biến nhất là Yu’e Bao, một sản phẩm quản lý tài sản được ra mắt vào năm 2013 cho phép người dùng đầu tư số tiền còn lại vào ví kỹ thuật số của họ. Số tiền tối thiểu để đầu tư chỉ là 1 nhân dân tệ (15 xu).
Trong vòng sáu tháng, Yu’e Bao – có nghĩa là “kho báu còn sót lại” – đã có 49 triệu người dùng và đặt cọc 250 tỷ nhân dân tệ (36,5 tỷ USD), theo tờ báo nhà nước China Daily.
Vào thời điểm đó, hầu hết các sản phẩm quản lý tài sản do các ngân hàng truyền thống cung cấp đều yêu cầu đầu tư tối thiểu 50.000 nhân dân tệ (7.300 USD), theo tờ báo. Họ ca ngợi Yu’e Bao là “một cú hit ngay lập tức, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi có khoản tiết kiệm nhỏ giọt phần lớn bị các ngân hàng bỏ qua.”
Du khách đến Trung Quốc hiện có thể sử dụng Alipay và WeChat Pay thay vì tiền mặt hoặc thẻ
Vào thời điểm đỉnh cao vào tháng 3 năm 2018, tài sản mà Yu’e Bao đang quản lý đạt mức 1,69 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 267 tỷ USD vào thời điểm đó), theo Fitch Ratings. Các nhà quản lý Trung Quốc sau đó đã buộc Yu’e Bao phải loại bỏ tài sản do lo ngại về rủi ro hệ thống – nếu quỹ khổng lồ thất bại vì một lý do nào đó, nó có thể tàn phá nền kinh tế Trung Quốc.
Nhưng nó vẫn là quỹ thị trường tiền tệ lớn nhất Trung Quốc với 1,26 nghìn tỷ nhân dân tệ (184 tỷ USD) tính đến tháng 3 năm nay, theo Fitch Ratings.
Zennon Kapron, nhà sáng lập công ty tư vấn Kapronasia, cho biết: Hệ sinh thái Alipay and Ant đã cho phép nhiều cá nhân và thương gia nhỏ “vay tiền, chấp nhận thanh toán trực tuyến, để thực sự trao quyền kinh tế cho chính họ, cho công nhân và gia đình của họ”.
Với hàng trăm triệu người khai thác các sản phẩm tài chính của mình, Ant có quyền truy cập vào dữ liệu vô cùng quý giá về hành vi của người tiêu dùng Trung Quốc.
Không giống như Hoa Kỳ, Trung Quốc không có một hệ thống chấm điểm tín dụng đáng tin cậy. Năm 2015, Ant tung ra Sesame Credit để lấp đầy khoảng trống. Công ty mô tả Sesame Credit là “điểm tin cậy”, một cách để các doanh nghiệp và người tiêu dùng đánh giá mức độ sẵn sàng và khả năng thanh toán của mọi người cho hàng hóa hoặc đặt dịch vụ. Đây là hệ thống xếp hạng tín dụng lớn nhất của đất nước, theo Yeung.
Đầu năm nay, công ty đã đổi tên từ Ant Financial thành Ant Group vì nó đang “tự đổi mới” với tư cách là nhà cung cấp dịch vụ công nghệ cho các công ty tài chính khác, theo Sunny Tian, một nhà nghiên cứu của công ty nghiên cứu thị trường R3.
Trong quá khứ, Ant cung cấp các khoản vay, đầu tư hoặc các sản phẩm bảo hiểm trực tiếp cho người tiêu dùng và các công ty. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Ant đã tự biến mình thành một nền tảng thu phí ngân hàng và công ty bảo hiểm để kết nối họ với khách hàng tiềm năng.
Ví dụ, nền tảng cho vay của Ant cung cấp dịch vụ “ba-một-không” – ba phút để đăng ký, một giây để có quyết định tín dụng và không có người tham gia vào quyết định – nhưng khoản vay được cung cấp cho một ngân hàng chính thống. Theo Tian, món nợ nằm trên sổ sách của ngân hàng và Ant phải trả một khoản phí.
Bà nói: “Điều này đưa Ant ra khỏi con đường trở thành người thay thế các công ty tài chính chính thống, cho phép nó trở lại nguồn gốc là một doanh nghiệp công nghệ ít thâm dụng vốn hơn.
Ant cũng đã ra mắt Bangnitou, một dịch vụ tư vấn đầu tư do AI hỗ trợ thông qua liên doanh với Vanguard. Bangnitou, có nghĩa là “giúp bạn đầu tư”, áp dụng các thuật toán tự động phân bổ lại danh mục đầu tư. Khoản đầu tư tối thiểu là 800 nhân dân tệ (118 đô la). Trong vòng hơn ba tháng sau khi ra mắt vào tháng 4, Bangnitou đã thu hút được khoảng 200.000 khách hàng mới.
Kim Phương
