Điều đơn giản Trump không nắm được về thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán bùng nổ của Mỹ là một thước đo sai sót để đo lường sự phục hồi của Main Street (một thuật ngữ tiếng lóng được các nhà kinh tế sử dụng để gọi chung cho các doanh nghiệp nhỏ độc lập của Mỹ)sau đại dịch.
Nhưng điều đó không ngăn được Tổng thống Donald Trump liên tục chỉ ra sự phục hồi hình chữ V trên Phố Wall như một bằng chứng cho thấy hầu hết người Mỹ đang làm tốt trở lại.
Trên thực tế, hàng triệu người Mỹ không thể cảm nhận được sự bùng nổ của thị trường chứng khoán.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, chỉ hơn một nửa (52%) gia đình Mỹ có mức đầu tư nhất định vào thị trường, chủ yếu thông qua 401ks và các tài khoản hưu trí khác. Chỉ có 14% số hộ được đầu tư trực tiếp vào thị trường.
Edward Wolff, giáo sư NYU, người đã nghiên cứu về quyền sở hữu cổ phiếu và bất bình đẳng, nói với CNN Business: “Việc coi thị trường chứng khoán như một thước đo cho cách mà tầng lớp trung lưu đang hoạt động là hoàn toàn sai lầm – và rất sai lầm”.
Tuy nhiên, những người Mỹ giàu có hơn lại đầu tư nhiều hơn trên thị trường chứng khoán. Điều đó có nghĩa là khi cổ phiếu tăng (hoặc giảm), nó có tác động không tương xứng đến các gia đình giàu có nhất.
Theo Cục Dự trữ Liên bang, tính đến quý đầu tiên của năm 2020, 10% hộ gia đình Mỹ giàu nhất sở hữu 87% cổ phiếu và quỹ tương hỗ. Con số này tăng từ 82% vào năm 2009.
Theo nghiên cứu của giáo sư Wolff, tầng lớp trung lưu chỉ sở hữu 6,6% cổ phiếu đang lưu hành.
S&P 500 không phải là Main Street
Trong mọi trường hợp, thị trường chứng khoán không – cũng như chưa bao giờ – là toàn bộ nền kinh tế.
S&P 500 không phải là chỉ số cho Main Street. Nó đại diện cho một số công ty lớn nhất thế giới, những công ty có nhiều nguồn lực nhất để vượt qua khủng hoảng.
Ví dụ, chỉ số S&P 500 đang ở gần mức cao kỷ lục hiện nay ngay cả khi tỷ lệ thất nghiệp vẫn tăng ở Mỹ và hồ sơ phá sản đang chồng chất.
Yếu tố thúc đẩy tự tin
Sự thiếu tính kết nối đó được thúc đẩy một phần bởi các hành động chưa từng có từ Cục Dự trữ Liên bang. Bằng cách giảm lãi suất xuống 0 – và hứa sẽ giữ lãi suất ở đó trong thời gian dài sắp tới – Fed đang buộc các nhà đầu tư đặt cược vào cổ phiếu.
Các nhà đầu tư cũng có thể “cảm nhận” được sự phục hồi kinh tế rất lâu trước khi Main Street có thể cảm nhận được.
Dù là chất xúc tác nào thì nó cũng có những lợi ích đáng kể đối với sự phục hồi nhanh chóng của Phố Wall.
Thực tế là S&P 500 đã tăng vọt hơn 50% kể từ mức đáy ngày 23 tháng 3 giúp khơi dậy niềm tin cho các giám đốc điều hành C-Suite. Và sự tự tin đó có thể truyền cảm hứng cho việc tuyển dụng và chi tiêu nhiều hơn vào nghiên cứu và các nhà máy thúc đẩy nền kinh tế thực.
Tương tự như vậy, người tiêu dùng – đặc biệt là những người sở hữu lượng hàng dự trữ đáng kể – có thể nắm bắt các dấu hiệu của họ từ thị trường. Trong khi các cuộc khủng hoảng thị trường có thể khiến người Mỹ suy sụp, các bài báo giá cổ phiếu kỷ lục có thể thúc đẩy điều ngược lại. Người tiêu dùng tự tin hơn có thể chọn chi thêm tiền để mua iPhone, sửa chữa nhà hoặc đi nghỉ. Và điều đó có lợi ích kinh tế thực sự.
Các hộ gia đình da màu chỉ sở hữu 1,6% cổ phiếu
Tuy nhiên, chứng khoán là một thước đo không toàn diện về sức khỏe tài chính của những người dân Mỹ bình thường, đặc biệt là các nhóm thiểu số về chủng tộc.
Theo Fed, các hộ gia đình da màu chỉ sở hữu 1,6% cổ phiếu và quỹ tương hỗ. Các gia đình gốc Tây Ban Nha sở hữu số tiền tương tự. Để so sánh, các hộ gia đình da trắng kiểm soát 92% cổ phiếu và quỹ tương hỗ, Fed cho biết.
Đó là lý do tại sao tổng thống tiếp theo không nên quá coi trọng thị trường chứng khoán như mức độ mà Trump đang làm hiện nay.
Ngọc Ánh
