Bức tranh xuất khẩu 8 tháng đầu năm và những “điểm sáng” tích cực
Bất chất dịch bệnh Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp tác động tiêu cực lên nền kinh tế trong nước lẫn thế giới, trong 8 tháng đầu năm 2020 hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp Việt Nam vẫn có những “điểm sáng” rất đáng khích lệ.
Trong tháng 8/2020, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 26,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với tháng 7 và tăng 2,5% so với cùng kỳ năm 2019; chủ yếu do Công ty Samsung đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm phiên bản mới Note 20.
Các mặt hàng đạt mức tăng trưởng xuất khẩu cao có thể kể đến: điện thoại các loại và linh kiện, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; gỗ và sản phẩm gỗ…
Tính chung 8 tháng năm 2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa ước đạt 336,32 tỷ USD, giảm 0,3% so với cùng kỳ năm trước (xuất khẩu đạt 174,11 tỷ USD, tăng 1,6%; nhập khẩu đạt 162,21 tỷ USD, giảm 2,2%). Khu vực kinh tế trong nước tiếp tục là điểm sáng với kim ngạch xuất khẩu đạt 60,80 tỷ USD, tăng 15,3%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 113,31 tỷ USD (chiếm 65,1% tổng kim ngạch xuất khẩu), giảm 4,5%. Trong 8 tháng qua có đến 27 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 89,7% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Xét về thị trường hàng hóa xuất khẩu, trong 8 tháng đầu năm, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 46,7 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là Trung Quốc đạt 27 tỷ USD, tăng 13%. Thị trường EU đạt 22,9 tỷ USD, giảm 4%. Thị trường ASEAN đạt 15 tỷ USD, giảm 13,6%. Hàn Quốc đạt 12,6 tỷ USD, giảm 1,5%. Nhật Bản đạt 12,5 tỷ USD, giảm 6,1%.
Cùng với những “điểm sáng” về xuất nhập khẩu, cán cân thương mại duy trì trạng thái xuất siêu cũng là điểm đáng lưu ý của hoạt động ngoại thương từ đầu năm đến nay. Theo đó cán cân thương mại hàng hóa thực hiện tháng 8/2020 ước tính xuất siêu 3,5 tỷ USD, tính chung 8 tháng ước xuất siêu 11,9 tỷ USD – con số cao nhất từ trước đến nay; trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 11,2 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 23,1 tỷ USD.
Từ đầu năm đến nay, ưu đãi thuế quan từ các Hiệp định thương mại tự do đã và đang được các doanh nghiệp tận dụng rất hiệu quả, đặc biệt là các ưu đãi từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA). Ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết để đảm bảo các doanh nghiệp xuất khẩu có thể tận dụng ưu đãi thuế quan theo Hiệp định EVFTA ngay từ ngày đầu tiên khi Hiệp định có hiệu lực (1/8/2020), Bộ Công Thương đã dồn lực triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhanh chóng được nhận chứng nhận xuất xứ hàng hóa, từ đó sớm nhận được các ưu đãi từ EVFTA.
Số liệu được Cục Xuất nhập khẩu công bố ngày 3/9 cho thấy chỉ trong vòng một tháng kể từ ngày EVFTA có hiệu lực (từ ngày 1/8-31/8/2020), các tổ chức được Bộ Công Thương ủy quyền đã cấp trên 7.200 bộ Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu EUR.1 với kim ngạch 277 triệu USD đi 28 nước EU; tập trung vào các mặt hàng chủ lực như: giày dép, thủy sản, nhựa và các sản phẩm nhựa, cà phê, hàng dệt may, rau quả, sản phẩm mây, tre, đan…Điểm “cập bến” là các quốc gia nằm trong khối EU có cảng biển và trung tâm phân phối, trung chuyển như: Bỉ, Đức, Hà Lan, Pháp, Anh….
Để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu những tháng cuối năm, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục đôn đốc, tổng hợp Kế hoạch thực hiện Hiệp định EVFTA của các Bộ, ngành, địa phương để báo cáo Thủ tướng Chính phủ; đồng thời phối hợp với Văn phòng Chính phủ theo dõi, triển khai các Kế hoạch này. Nhằm nâng cao sự hiểu biết của người dân, doanh nghiệp về EVFTA, Bộ Công Thương cũng sẽ tích cực tuyên truyền, phổ biến các cam kết, ưu đãi trong lĩnh vực thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư; phương án cam kết cắt giảm/xóa bỏ thuế nhập khẩu hàng hóa cũng như các cam kết về tiếp cận thị trường của Hiệp định này.S
ong song đó Bộ cũng sẽ triển khai xây dựng Kế hoạch hoạt động Xúc tiến thương mại giai đoạn 2020-2025 góp phần phát triển xuất khẩu bền vững trong bối cảnh thực thi EVFTA, CPTPP và các Hiệp định thương mại tự do khác. Mục tiêu của Kế hoạch này nhằm rà soát, chọn lọc một số ngành hàng chủ lực cũng như các mặt hàng tiềm năng, còn nhiều dư địa phát triển tại thị trường các nước đối tác đã ký kết Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam.
Minh Anh
