Yêu cầu hàng đầu là phải bảo đảm giá điện cạnh tranh
Phát biểu tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về các cơ chế phát triển nguồn và lưới điện, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định mọi thành phần kinh tế có thể tham gia đầu tư nguồn và lưới điện, kể cả lưới truyền tải.
Báo cáo tại cuộc họp, đại diện Bộ Công Thương cho biết trong thời gian qua giá thành năng lượng tái tạo giảm rất nhanh, tăng tính cạnh tranh so với năng lượng truyền thống, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển mạnh hơn năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) trong tương lai gần. Để khai thác nguồn tài nguyên dồi dào này, nhiều địa phương ven biển đề xuất mong muốn có trung tâm điện khí từ 3.000 MW trở lên. Tuy nhiên theo Bộ Công Thương, vấn đề này đòi hỏi phải có nghiên cứu, quy hoạch khoa học, khách quan, đánh giá toàn diện “làm ở đâu, khi nào, làm quy mô bao nhiêu” cho phù hợp với điều kiện thực tế chứ không thể nào đáp ứng theo đề xuất của các địa phương được. Hiện Bộ Công Thương đang hoàn thiện dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; trong đó có đề ra các cơ chế triển khai tổng sơ đồ điện này như thế nào để phát triển các dự án điện trong tương lai.
Tại cuộc họp, nhiều Bộ, ban ngành bày tỏ sự ủng hộ đối với việc xây dựng một quy hoạch năng lượng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo đồng thời có cơ cấu nguồn điện hợp lý. Tuy nhiên yêu cầu đề ra là quy hoạch không nên máy móc, cứng nhắc mà phải xuất phát từ nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế, cả trong nước lẫn nước ngoài đều có thể tham gia. Nhà nước cũng cần có cơ chế tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư.
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những nỗ lực của ngành điện bảo đảm cung cấp đủ điện hoạt động sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của người dân trong mùa hè nắng nóng gay gắt. Đối với những phản ánh của người dân về việc thời gian qua hóa đơn tiền điện của một số hộ dân tăng cao bất thường, Thủ tướng yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm rõ và có văn bản trả lời cụ thể.
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh công tác quản lý nhà nước về điện lực là trách nhiệm của Bộ Công Thương; bằng mọi cách phải bảo đảm nguồn và lưới điện cho phát triển đất nước. Bộ Công Thương phải chủ trì, lên phương án cụ thể và chịu trách nhiệm đến cùng trong chỉ đạo thực hiện. Vai trò cá nhân trong chỉ đạo vấn đề này rất quan trọng chứ không để thiếu điện rồi lúc đó mới xem trách nhiệm thuộc về ai. Yêu cầu lúc này là phải áp dụng nghiêm Nghị quyết của Bộ Chính trị và pháp luật có liên quan đã được Quốc hội thông qua. Điều này đồng nghĩa với mọi thành phần kinh tế có thể tham gia đầu tư nguồn và lưới điện, kể kể cả lưới truyền tải. Gắn phát triển điện với bảo vệ môi trường sống; ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, ít gây ô nhiễm. Áp dụng chặt chẽ quy luật thị trường trong sản xuất điện, do đó bảo đảm giá điện cạnh tranh rất quan trọng. Theo Thủ tướng, cái gì có lợi cho người dân, cho người sản xuất để thu hút đầu tư thì nên làm.
Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, các tập đoàn nhà nước, cơ quan có liên quan có sự phối hợp, phân công cụ thể về triển khai các dự án, bảo đảm tiến độ và làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tập đoàn. Các Bộ, ban ngành, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam cần nỗ lực thực hiện và phối hợp, hỗ trợ Bộ Công Thương trong thực hiện chủ trương này. Thủ tướng cũng thống nhất việc điều chỉnh sơ đồ điện VII theo đề nghị của Bộ Công Thương để tạo không gian phát triển phù hợp với tình hình, nhất là phát triển điện năng lượng tái tạo; đồng thời yêu cầu sau cuộc họp này, Bộ Công Thương tập trung hoàn thiện và trình sơ đồ điện VIII, Bộ Tư pháp thẩm định sớm để trình Thủ tướng Chính phủ.