Tổng thống Trump có thể hoãn kế hoạch áp thuế trước ngày 15/12
Giới chức Trung Quốc kỳ vọng Tổng thống Mỹ Donald Trump hoãn kế hoạch áp thêm thuế lên hàng hóa Trung Quốc vào ngày Chủ nhật tuần này để các nhà đàm phán hai nước có thêm thời gian cho việc hoàn tất thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 – hãng tin Bloomberg dẫn nguồn thạo tin cho hay.
Đầu tháng 10, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí đi đến một thỏa thuận thương mại giai đoạn 1. Sau đó, thỏa thuận dự kiến sẽ được ký trong tháng 11, nhưng rồi thời hạn liên tục bị đẩy lùi do hai bên chưa nhất trí được một số vấn đề, đặc biệt là vấn đề dỡ thuế quan và khối lượng mua hàng hóa nông sản.
Nguồn thạo tin cho biết các nhà đàm phán Mỹ-Trung đang duy trì liên lạc chặt chẽ và trao đổi gần như hàng ngày, gần đạt nhất trí về dỡ thuế quan. Tuy nhiên, nguồn tin cũng nói rằng việc dỡ thuế trong thỏa thuận giai đoạn 1 nhiều khả năng sẽ diễn ra theo hướng giảm thuế suất của thuế quan đã áp, thay vì xóa hẳn thuế đã áp.
Trong cuộc chiến thương mại song phương kéo dài hơn 1 năm rưỡi qua, ông Trump đã áp thuế quan bổ sung 25% lên 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và 15% lên 110 tỷ USD hàng hóa khác của Trung Quốc. Nguồn tin tiết lộ rằng cuộc đàm phán giữa hai bên hiện đang tập trung vào việc giảm tới một nửa các mức thuế này.
Theo kế hoạch đã được đưa ra, ông Trump sẽ áp thuế lên nốt 160 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc vào ngày 15/12. Trong số hàng hóa dự kiến bị áp thuế của kế hoạch này, có nhiều mặt hàng tiêu dùng như điện thoại thông minh (smartphone) và đồ chơi trẻ em.
Nguồn tin cho biết ông Trump có thể sẽ có một cuộc họp vơi các nhà đàm phán thương mại Mỹ vào ngày thứ Năm, trong lúc các cuộc thảo luận về việc hoãn kế hoạch áp thuế ngày 15/12 vẫn tiếp tục.
Hai quan chức Trung Quốc đề nghị không tiết lộ danh tính nói rằng Bắc Kinh xem việc hoãn kế hoạch áp thuế ngày 15/12 là tạo điều kiện để đàm phán tiếp tục ở những hạng mục còn chưa hoàn tất của thỏa thuận giai đoạn 1. Hôm thứ Hai, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Mỹ Sonny Perdue nói ông tin rằng Washington sẽ “lùi một chút” trong kế hoạch áp thuế sắp tới – kế hoạch mà cộng đồng doanh nghiệp Mỹ đang vận động hành lang mạnh mẽ để chống lại.
Trao đổi với kênh Fox Business vào ngày thứ Ba, Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Wilbur Ross cũng thể hiện quan điểm lạc quan. Ông Ross nói việc đạt một thỏa thuận đúng đắn quan trọng hơn việc thỏa thuận có trước hay sau ngày 15/12. “Mỗi ngày trôi qua, chúng tôi lại có một vị thế đàm phán tốt hơn”, ông Ross nói và cho biết những vấn đề khó khăn hơn sẽ được giải quyết trong các giai đoạn sau của đàm phán.
Nếu Mỹ-Trung đạt thỏa thuận giai đoạn 1, thì niềm tin vào kinh tế toàn cầu sẽ khởi sắc và thị trường tài chính sẽ xem đó như một dấu hiệu cho thấy hai bên thực sự có quyết tâm đi đến một thỏa thuận cuối cùng để chấm dứt cuộc chiến thương mại gây nhiều tổn thất.
“Cả Trung Quốc và Mỹ đều cần thỏa thuận, nhưng chúng tôi cần một thỏa thuận bình đẳng”, cựu Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Chen Deming phát biểu tại một hội nghị ở New York hôm thứ Ba. “Nếu kế hoạch áp thuế ngày 15/12 được hoãn, thì cơ hội có thỏa thuận sẽ tăng lên. Nếu thuế quan đó được thực thi, Mỹ sẽ sớm sử dụng hết vũ khí của họ. Trung Quốc chắc chắn sẽ đáp trả. Việc đó sẽ gây khó khăn cho đàm phán trong năm tới”.
Giới phân tích nói rằng tiến độ ì ạch của đàm phán thương mại Mỹ-Trung cho thấy sự hoài nghi còn lớn giữa hai bên.
Nếu kế hoạch áp thuế ngày 15/12 được hoãn mà hai bên vẫn không thể đạt thỏa thuận giai đoạn 1, thì đó sẽ là “một sự thừa nhận đáng buồn rằng hai bên không thể đi đến một thỏa thuận hẹp nhất”, chuyên gia Jude Blanchette thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) ở Washington nhận xét.
Huy Hoàng
